رتبه‌بندی معلمان  یکی از موضوعات مهمی است که در راستای ارتقای شایستگی حرفه‌ای معلمان باید به مرحله اجرا درآید. رتبه‌بندی معلمان دارای ابعاد و زوایای مختلفی است که معلمان باید نسبت به آن آشنایی داشته باشند.بر اساس رتبه بندی معلمان آنها با در نظر گرفتن معیارهایی در چهار گروه طبقه بندی و دستمزد آنها بر همین اساس تعیین می‌شد. رتبه‌بندی معلمان  اواخر آبان ماه سال گذشته  به تصویب رسید.  رتبه بندی معلمان برای کلیه معلمان، در یکی از رتبه های ماده (۳) این قانون و مطابق آیین نامه اجرائی آن حداکثر تا سه ماه پس از ابلاغ قانون، انجام می شود.

اصلاحات آیین‌نامه اجرایی قانون نظام رتبه‌بندی معلمان ابلاغ شد و گفته می‌شود ۸۰۶ هزار معلم مشمول رتبه‌بندی خواهند شد.

این روزها موضوع رتبه‌بندی معلمان به موضوع روز جامعه فرهنگیان تبدیل شده است؛ برخی پیگیر اخبار هستند و برخی هم به طنز از آن یاد می‌کنند؛ برخی موافق و برخی مخالف هستند. 

این روزها رتبه‌بندی به مقصد نزدیک شده است اما در همین مسیر باقی‌مانده نیز دست‌اندازهایی وجود دارد که مسؤولان وزارت آموزش و پرورش تلاش می‌کنند به خوبی از پس آن برآیند و کشتی رتبه‌بندی را در میان امواج پرتلاطم به مقصد برسانند. 

رتبه‌بندی معلمان مطابق قانون نظام رتبه‌بندی معلمان به منظور افزایش کیفی فرایند تعلیم و تربیت، اعتلای کرامت و منزلت اجتماعی معلمان، استقرار نظام پرداخت‌ها و بر اساس تخصص و شایستگی‌ها، عملکرد رقابتی معلمان، مهندسی نیروی انسانی، توسعه مستمر و نظام‌مند شایستگی‌های عمومی، تخصصی، حرفه‌ای و ترببتی و کیفیت عملکرد معلمان، تقویت انگیزه و رضایت‌مندی شغلی و ارتقای تعهد و تقویت هو+یت حرفه‌ای معلمان بر اساس نقشه جامع علمی کشور و سند تحول بنیادین آموزش و پرورش اجرا می‌شود.

به موضوع روز جامعه فرهنگیان تبدیل شده است؛ برخی پیگیر اخبار هستند و برخی هم به طنز از آن یاد می‌کنند؛ برخی موافق و برخی مخالف هستند.

این روزها رتبه‌بندی به مقصد نزدیک شده است اما در همین مسیر باقی‌مانده نیز دست‌اندازهایی وجود دارد که مسؤولان وزارت آموزش و پرورش تلاش می‌کنند به خوبی از پس آن برآیند و کشتی رتبه‌بندی را در میان امواج پرتلاطم به مقصد برسانند.

رتبه‌بندی معلمان مطابق قانون نظام رتبه‌بندی معلمان به منظور افزایش کیفی فرایند تعلیم و تربیت، اعتلای کرامت و منزلت اجتماعی معلمان، استقرار نظام پرداخت‌ها و بر اساس تخصص و شایستگی‌ها، عملکرد رقابتی معلمان، مهندسی نیروی انسانی، توسعه مستمر و نظام‌مند شایستگی‌های عمومی، تخصصی، حرفه‌ای و ترببتی و کیفیت عملکرد معلمان، تقویت انگیزه و رضایت‌مندی شغلی و ارتقای تعهد و تقویت هویت حرفه‌ای معلمان بر اساس نقشه جامع علمی کشور و سند تحول بنیادین آموزش و پرورش اجرا می‌شود.

اصلاحات آیین‌نامه رتبه‌بندی معلمان

هیأت وزیران در جلسه ۱۸ خرداد ۱۴۰۱ به پیشنهاد وزارت آموزش و پرورش با همکاری سازمان برنامه و بودجه کشور کشور و سازمان اداری استخدامی کشور و دو نفر از اعضای کمیسیون آموزش تحقیقات و فناوری مجلس شورای اسلامی به عنوان ناظر و به استناد ماده ۹ قانون نظام رتبه‌بندی معلمان مصوب ۱۴۰۰، آیین‌نامه اجرایی قانون یاد شده را تصویب کرد.

 اما مجلس اعلام کرد که این آیین‌نامه اشکالاتی دارد و دولت، این ایرادها را برطرف کرد اما اصلاحات شامل چه مواردی است:

هیأت وزیران در جلسه نهم مرداد ۱۴۰۱ به پیشنهاد شماره ۴۸۶۴۵.۷۳۱۷۵ مورخ سوم مرداد ۱۴۰۱ معاونت حقوقی رئیس‌جمهور و به استناد اصل و یکصد و سی و هشتم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران تصویب کرد:

آیین‌نامه اجرایی قانون نظام رتبه‌بندی معلمان موضوع تصویب‌نامه شماره ۵۹۴۲۶.ت۵۹۷۹۴ه مورخ ۱۲ تیر ۱۴۰۱ به شرح زیر اصلاح می‌شود.

۱- ماده(۳) به شرح زیر اصلاح می‌شود:

ماده ۳- مشمولان این آیین‌نامه عبارتند از معلمان موضوع جزء(۱)ماده (۲) قانون، اشخاص موضوع تبصره ماده(۴) قانون و عناوین معادل آنها در طرح طبقه‌بندی مشاغل معلمان.

۲- تبصره (۳) ماده (۳) به شرح زیر اصلاح می‌شود:

تبصره ۳- اشخاصی که هم‌اکنون رسالت خطیر تعلیم و تربیت  دانش‌آموزان را در نظام تعلیم و تربیت رسمی عمومی بر عهده ندارند، از قبیل کارکنان مأمور یا انتقالی به سایر دستگاه‌های اجرایی (با حفظ پست سازمانی یا بدون آن)، کارکنان مأمور به مدارس غیردولتی( به استثنای مدیران و معاونانی که معلم بوده و از آموزش و پرورش حقوق دریافت می‌نمایند) و افراد انتقالی به دانشگاه‌های فرهنگیان و شهید رجایی، مشمول این آیین‌نامه نمی‌باشند.

۳- متن زیر به عنوان تبصره(۴) به ماده(۳) اصلاح می‌شود:

تبصره ۴- اجرای رتبه‌بندی منوط به تکمیل فرایند استخدام مطابق قوانین و مقررات خواهد بود.

۴- در جدول شماره(۳) ذیل تبصره(۲) ماده(۴)، در ستون مربوط به شایستگی‌های حرفه‌ای، امتیاز مربوط به آموزشیار معلم به رقم(۱۲۰) و امتیاز مربوط به مربی معلم به رقم(۱۳۰) اصلاح می‌شود.

۵- در تبصره(۴) ماده(۴)، بعد از عبارت «قانونی هستند» عبارت «مراجع مزبور مکلفند ظرف مهلت بیست روز تقویمی پاسخ لازم را ارسال نمایند. در غیر این صورت هیأت‌های ممیزه از طرق قانونی، مجاز به ارزیابی خواهند بود». الحاق و تبصره (۵) ماده یادشده حذف می‌شود.

۶- ماده (۶) حذف و عنوان مواد بعدی به ترتیب اصلاح می‌شود.

۷- در بند(۱) ماده(۹)،، عبارت «طرح طبقه‌بندی مشاغل معلمان و نیروهای توانبخشی مدارس استثنایی» به عبارت «آیین‌نامه» اصلاح و در بند (۳) ماده یاد شده، بعد از عبارت «اعضای هیأت ممیزه» عبارت «مشمول قانون» الحاق می‌شود.

۸- در ماده(۱۱)، عبارت «و در صورتی که منجر به محکومیت فرد شود، متخلف علاوه بر مجازات انتظامی، از دریافت فوق‌العاده رتبه‌بندی در همان دوره ارزبابی محروم خواهد شد» حذف می‌شود.

۹- در ماده(۲۱) عبارت «مشاغل طرح طبقه‌بندی مشاغل معلمین» به عبارت «رسته آموزشی و فرهنگی( مشاغل طرح طبقه‌بندی مشاغل معلمین)» اصلاح می‌شود.

۱۰- در ماده (۲۴)، عبارت «و متخلف علاوه بر مجازات انتظامی، از دریافت فوق‌العاده رتبه‌بندی تا دو دوره محروم خواهد شد» حذف می‌شود.

آش نخورده و دهان سوخته

بعد از اصلاح آیین‌نامه، نوبت اجراست؛ برای فرهنگیان این پرسش مطرح است که آیین‌نامه چه زمانی اجرا می‌شود و آیا اجرای آن به آغاز سال تحصیلی می‌رسد؟

آقای محمودی از جمله معلمانی است که معتقد است در چند ماه اخیر موضوع رتبه‌بندی، او و همکارانش را آزرده کرده است؛ این معلم باسابقه به خبرنگار فارس گفت: در چند ماه اخیر، خبرهای متعددی درباره رتبه‌بندی معلمان اعلام شده است و واقعا برای فرهنگیان این سؤال مطرح است که چرا وقتی هنوز رتبه‌بندی اجرا نشده است این همه خبر منتشر می‌شود؟

وی ادامه داد: به نظرم یک دانشجو بیاید موضوع انتشار اخبار رتبه‌بندی معلمان در رسانه‌ها را به عنوان پایان‌نامه‌اش انتخاب کند و مستند اعلام شود که چقدر خبر درباره یک موضوع وابسته به معلمان مطرح می‌شود. فقط درباره میزان افزایش حقوق معلمان در پی رتبه‌بندی، صدها خبر منتشر شده است.

آقای رضایی هم که در آستانه بازنشستگی است، به خبرنگار فارس گفت: یکبار یک بنده خدایی به من گفت که شما معلمان نصف روز کار می‌کنید، تابستان و عیدها هم تعطیل هستید و مدام می‌نالید. حقوقتان هم که مدام اضافه می‌شود.

وی افزود: این طرز تفکر را در برخی افراد دیده‌ام. به همان فرد گفتم که تو همیشه از ارتباط با فرزندت گلایه داری و نمی‌توانید همدیگر را درک کنید چطور فکر می‌کنی که یک معلم کار راحتی دارد که با ۴۰ دانش‌آموز سر و کله می‌زند.

آقای رضایی اضافه کرد: به نظرم مسؤولان وزارت آموزش و پرورش به جای اعلام اخبار میزان افزایش حقوق معلمان، به فرهنگسازی کار معلمی بپردازند.

چه تعداد معلم مشمول رتبه‌بندی می‌شوند؟

«کارگروه اجرایی رتبه بندی معلمان» در اطلاعیه شماره یک خود اعلام کرد: به اطلاع جامعه معلمان می‌رساند با عنایت به حمایت و پیگیری‌های رئیس جمهور و نمایندگان مجلس شورای اسلامی مبنی بر تصویب و اجرای قانون رتبه‌بندی معلمان و همچنین پیرو دستور و تأکید وزیر آموزش و پرورش مبنی بر تسریع فرایند اجرایی‌سازی قانون رتبه‌بندی معلمان و اطلاع‌رسانی به موقع و شفاف مراحل انجام امور به جامعه معلمان، میز کار رتبه بندی معلمان(ناظر ستادی) با حضور نمایندگانی از بخش‌های مختلف وزارت آموزش و پرورش، آغاز به کار کرد.

این میز کار با حضور نمایندگانی از مرکز اطلاع رسانی و روابط عمومی، مرکز سنجش و پایش کیفیت آموزشی، دفتر توسعه آموزش‌های مجازی و فناوری و امنیت اطلاعات، معاونت برنامه‌ریزی و توسعه منابع و مرکز برنامه‌ریزی منابع انسانی و امور اداری و با هدف جمع‌آوری و رفع ابهامات و پرسش‌های احتمالی، تکمیل و اصلاح سامانه رتبه‌بندی معلمان، تدوین راهنماهای لازم، طراحی دوره‌های تربیت ارزیاب  و... برگزار می‌شود.

 وزیر آموزش و پرورش در سفر اخیر خود به استان کرمان و در نشست شورای اداری شهرستان فاریاب با اشاره به تأیید آیین‌نامه اجرایی قانون رتبه‌بندی معلمان گفت: این طرح با هدف ارتقای جایگاه معلم و صلاحیت معلمی و افزایش رضایت شغلی معلمان در نظام تعلیم و تربیت اجرایی می‌شود.

وی افزود: برای بیش از ۸۰۶ هزار فرهنگی آیین نامه اجرایی قانون رتبه بندی معلمان اجرا می‌شود.

به گزارش فارس، آموزش و پرورش برای اجرای رتبه‌بندی، پیش نیازهایی را لازم دارد که در حال مهیای آن است؛ اکنون باید دید که این پیش‌نیازها چه زمانی آماده می‌شود و بالاخره رتبه‌بندی به ایستگاه پایانی می‌رسد یا خیر؟!

وزیر آموزش و پرورش پس از نشست دیروز (سه‌شنبه ۱۱ مرداد) کمیسیون آموزش، تحقیقات و فناوری در تشریح این جلسه، گفت: در نشست امروز ۳ سوال مطرح شد که عمدتا در خصوص رفع مشکلات آموزش و پرورش بود. نمایندگان واسط بین مردم و حاکمیت هستند که از همین طریق سوالات مردم را به دولت به عنوان دستگاه مجری منتقل می‌کنند و در نشست امروز مشکلات اصلی حوزه آموزش و پرورش مورد بحث و بررسی قرار گرفت.    یوسف نوری با بیان اینکه بخشی از پاسخ ما به نمایندگان سوال کننده ناظر به اقداماتی بود که تاکنون انجام شده و بخشی دیگر در خصوص مواردی بود که ناظر به آینده است.  بررسی ایرادات آیین نامه رتبه بندی معلمان در جلسه روز یکشنبه هیأت دولت وی درباره آخرین وضعیت اجرای قانون رتبه بندی، گفت: آئین نامه قانون رتبه بندی در جلسه روز یکشنبه هیات دولت نهایی و ایرادات هیات تطبیق مصوبات طی دو جلسه مطرح و این ایرادات برطرف شد.    عضو کابینه دولت سیزدهم تاکید کرد: در واقع از فردا سامانه اجرایی قانون رتبه بندی معلمان راه اندازی خواهد شد و برای اجرای این قانون میزکاری تشکیل خواهد شد تا ضمن راه اندازی هیات‌های ممیزه، اجرای رتبه بندی براساس آئین نامه تصویب شده برای همکاران فرهنگی کلید بخورد.      وی در پاسخ به سوالی در مورد اینکه آیا برای مشمول شدن معلمانی که ۳۰ سال خدمت کرده اند و به آن‌ها گفته شده باید ۲ سال دیگر در آموزش و پرورش بمانند تا مشمول رتبه بندی شوند، چاره اندیشی شده یا خیر، گفت: این موضوع مورد ایراد کمیسیون تطبیق مصوبات نیز واقع و پس از بررسی در دولت برطرف شد لذا نگرانی از این جهت برای همکاران فرهنگی وجود ندارد.  رفع ۱۰ ایراد رتبه بندی معلمان در هیأت دولت وزیر آموزش و پرورش در جواب به پرسشی درمورد رفع ۱۵ ایراد آیین نامه قانون رتبه بندی معلمان در دولت گفت: طی جلساتی که در دولت برگزار شد، ۱۰ ایراد آیین نامه رتبه بندی معلمان پس از تصویب در هیات دولت به هیات تطبیق مصوبات اعلام شد. برهمین اساس اجرای قانون رتبه بندی معلمان از فردا آغاز خواهد شد.  وی تصریح کرد: برای اجرای قانون رتبه بندی ابتدا لازم است هیات‌های ممیزه ارزیابی و تشکیل و سپس مطابق آیین نامه اجرایی کانون‌های ارزیابی نظرات خود را عنوان کنند. به طور طبیعی رتبه‌بندی در دانشگاه‌ها و آموزش و پرورش زمان‌بر خواهد بود، ولی تمام تلاش خود را خواهیم کرد تا نسبت به ارتقای تعلیم و تربیت در کشور دقت لازم را به خرج دهیم./باشگاه خبرنگاران

نظام رتبه‌بندی معلمان چیست؟

طرح رتبه‌بندی معلمان بر اساس سند تحول بنیادین نظام آموزشی یکی از موضوعات مهمی است که در راستای ارتقای شایستگی حرفه‌ای معلمان باید به مرحله اجرا درآید.

سند تحول بنیادین آموزش و پرورش که تدوین آن مدت‌ها زمان برده بود آذر سال ۱۳۹۰ به تصویب شورای‌عالی انقلاب فرهنگی رسید و توسط رئیس‌جمهوری وقت ابلاغ شد.

در مقدمه این سند آمده است: در تهیه سند ملی تحول بنیادین آموزش و پرورش کوشش شده با الهام گیری از اسناد بالادستی و بهره گیری از ارزش‌های بنیادین آنها و توجه به اهداف راهبردی نظام جمهوری اسلامی ایران، چشم‌انداز و اهداف تعلیم و تربیت در افق ۱۴۰۴ هجری شمسی تبیین شود. این سند مشتمل بر ۷ فصل و ۱۳۱ راهکار ذیل چشم‌انداز سال ۱۴۰۴ تنظیم شده و در زمان تنظیم مدل سه گام برای اجرای آن تصور شد؛ گام نخست تدوین سند و نقشه راه، گام دوم زمینه‌سازی برای اجرای سند و گام سوم اجرای احکام سند است.

فصل ششم از این سند به ارتقای منزلت اجتماعی و جایگاه حرفه‌ای منابع انسانی با تأکید بر نقش الگویی و جایگاه معلم می‌پردازد و به طور مشخص هدف ۱۰ و راهکار عملیاتی ۱۰/۲ مقرر می‌دارد: استقرار نظام سنجش صلاحیت‌‌های عمومی، تخصصی و حرفه ‌ای، تعیین ملاک‌‌های ارزیابی و ارتقای مرتبه (نظام رتبه‌بندی) علمی و تربیتی معلمان و تقویت انگیزه ارتقای شغلی در آنان براساس نظام معیار اسلامی است.

بنابراین آموزش و پرورش از همان سال به تدوین طرح رتبه‌بندی معلمان همت گذاشت و لایحه‌ای اوایل تابستان سال ۹۲ توسط دولت به مجلس ارائه شد که بر اساس آن معلمان با در نظر گرفتن معیارهایی در چهار گروه طبقه بندی و دستمزد آنها بر همین اساس تعیین می‌شد. این طرح پس از بررسی به دلیل برخی اشکالات توسط مجلس به دولت بازگردانده شد و نمایندگان مشخص شدن منابع مالی برای اجرای آن را خواستار شدند.

در ادامه بررسی طرح، مسئولان آموزش و پرورش اعلام کردند طرح رتبه‌بندی معلمان نیاز به مصوبه مجلس شورای اسلامی ندارد؛ از این رو پس از تلاش‌های بسیار، با هدف افزایش انگیزه همکاران فرهنگی و ارتقای شایستگی‌های حرفه‌ای معلمان در آخرین جلسه هیات دولت ۲۷ اسفند ۹۳ در قالب قانون مدیریت خدمات کشوری به تصویب رسید.

بر این اساس مرحله اول طرح رتبه‌بندی معلمان در نیمه ابتدایی سال ۹۴ با بار مالی ۱۳۰۰ میلیارد تومان اجرا شد و طی آن حقوق فرهنگیان میانگین تا ۴۰۰ هزار تومان افزایش یافت. با وجود این برای اعتباربخشی بیشتر و قانونی بودن اجرا و تامین اعتبار این طرح در قانون برنامه ششم توسعه (۱۳۹۶ تا ۱۴۰۰)، دولت مکلف شد طرح رتبه‌بندی را در مرحله نهایی در قالب یک لایحه تهیه کرده و به مجلس ارائه دهد.

لایحه نظام رتبه‌بندی معلمان پس از ۲ ماه بررسی اواخر آبان ماه سال گذشته در آخرین نشست تخصصی کمیسیون امور اجتماعی و دولت الکترونیک دفتر هیات دولت به تصویب رسید.

این لایحه به منظور ایجاد ساز و کارهای لازم برای ارتقای شایستگی‌های حرفه ای، منزلت و مرجعیت علمی و اجتماعی معلمان و افزایش انگیزه در راستای ارتقای فعالیت‌های آموزشی و پرورشی آنان تهیه شد.

با این نظام، رتبه‌های حرفه‌ای برای طبقه بندی معلمان در نظر گرفته می‌شود و بر اساس هر رتبه، ضرایبی در امتیازات شغل و شاغل و در نتیجه حقوق و مزایا برای آنان لحاظ می‌شود.

ساختار اجرایی نظام رتبه‌بندی معلمان

نظام رتبه‌بندی معلمان دارای ارکان ذیل است:  هیئت ممیزه مرکزی: برای تعیین و تصویب سیاست‌ها و خط‌مشی اجرایی نظام سنجش صلاحیت و رتبه‌بندی معلمان و نظارت بر انجام آن در وزارت آموزش و پرورش تشکیل می‌شود.  هیئت ممیزه استانی: برای طراحی و تصویب برنامه عملیاتی و اجرایی نظام سنجش صلاحیت و رتبه‌بندی معلمان در سطح ادارات کل آموزش و پرورش استان‌ها تشکیل می‌شود.  کارگروه شهرستان‌ها، منطقه، ناحیه: برای احراز و تأیید رتبه‌ها و ارتقای معلمان به مراتب بالاتر و اجرای نظام سنجش صلاحیت در شهرستان، منطقه و ناحیه تشکیل می‌شود.

ملاک‌های اصلی در رتبه‌بندی معلمان چیست؟

آن‌طور که آیین‌نامه تدوین‌شده آموزش و پرورش نشان می‌دهد، معیارهای عمومی نظیر داشتن روحیه جهادی و تحول‌گرایی، رعایت حجاب و پوشش اسلامی، انگیزه معلمی، رفتار احترام‌آمیز با دانش‌آموزان و اولیا، تعهد سازمانی و… با ۳۰۰ امتیاز تأثیر بسزایی در افزایش رتبه معلمان دارد، بعد از آن هم شایستگی‌های تخصصی همچون مدرک تحصیلی با حداکثر ۷۵ امتیاز، پژوهش‌های مرتبط با بهبود عملکرد با حداکثر امتیاز ۳۰، تألیف کتاب و مقاله با حداکثر امتیاز ۲۰ و… قرار می‌گیرد.  با وجود تمام بحث و بررسی‌هایی که بر سر نحوه، زمان و چگونگی اجرای قانون رتبه‌بندی معلمان وجود داشت، نسخه نهایی از آیین‌نامه اجرایی رتبه‌بندی معلمان عوامل مؤثر در این کار را شامل شایستگی عمومی، تخصصی، حرفه‌ای و تجربه در نظر گرفته است.

 

این خبر برای شما مفید بود؟
بر اساس رای ۹ نفر از بازدیدکنندگان
با دوستان خود به اشتراک بگذارید: