شگفتانه دولت برای افزایش مبلغ یارانه نقدی | افزایش دو برابری یارانه نقدی تصویب شد؟

اخیرا اخباری مبنی بر تغییر مبلغ یارانه نقدی یا جایگزینی کالابرگ الکترونیکی بجای یارانه نقدی منتشر شد. یارانه معیشتی به همه ایرانی ها برای تامین کالاهای اساسی خود تعلق می گیرید . هنوز برای تغییر مبلغ یارانه نقدی و یا جایگزینی آن تصمیم گیری نشده است. وزیر اقتصاد گفت: تا آذرماه خبری از تغییر یارانه نقدی وجود ندارد. یارانه نقدی کمک هزینه ایست که از طرف دولت برای تمام اقشار جامعه واریز می شود .

عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس با بیان اینکه حدود ۴۸۵ همت از منابع تبصره ۱۴ برای یارانه‌ها در نظر گرفته شده است، گفت: حدود ۳۱۵ همت شامل یارانه نقدی، ۲۹ همت برای خانوارهای تحت پوشش کمیته امداد و ۱۵.۵ همت نیز برای خانواده‌های تحت پوشش بهزیستی است.

محسن زنگنه عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی در پاسخ به سوالی در مورد تبصره ۱۴ قانون بودجه سال ۱۴۰۲ و تغییرات آن در مجلس شورای اسلامی گفت: پس از قانون هدفمندسازی یارانه‌ها از این جهت که منابع هدفمندی اکثرا از شرکت‌های دولتی حاصل می‌شد، در قانون تبصره ۱۴ به بودجه اضافه شد که در آن منابع و مصارف هدفمندی تجمیع می‌شود.

وی با بیان اینکه بخش عمده منابع این تبصره عبارت است از مابه‌التفاوت قیمت فروش فراورده‌های نفتی داخلی مانند بنزین، گازوئیل و نفت سفید به نسبت قیمتی که پیش از اجرای قانون هدفمندی بوده است، گفت: منابع حاصل از صادرات فرآورده‌ها و همچنین درآمدهای حاصل از فروش فرآورده‌ها به پتروشیمی‌ها و صنایع نیز در تبصره ۱۴ قرار می‌گیرد.

در بخش مصارف، بخشی از درآمدها برای هزینه‌های تولید به خود شرکت‌ها پرداخت می‌شود. بخشی از مصارف مربوط به یارانه و بخشی نیز برای حمایت از تولید در نظر گرفته شده بود. تبصره ۱۴ در طول سال‌های مختلف خود به یک بودجه جداگانه تبدیل شده بود.

زنگنه در ادامه گفت: روند تخصیص و هزینه‌کرد منابع تبصره ۱۴ ذیل سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها انجام می‌شد و بعضا سازمان برنامه و بودجه نمی‌توانست ورودی به آن داشته باشد. به این ترتیب این تبصره خود به یک قانون بودجه در دل قانون بودجه کشور تبدیل شده بود.

با توجه به شفاف‌سازی‌هایی که طی سال‌های اخیر در مورد شرکت نفت و شرکت‌های تابع آن انجام شد و همچنین به سبب افزایش مصرف فرآورده‌های نفتی در داخل کشور منابع تبصره ۱۴ رشد قابل توجهی رسیده است. در سال جاری رقم مربوط به این تبصره عددی بین ۸۰۰ تا ۸۵۰ هزار میلیارد تومان تخمین زده می‌شد که این عدد برابر است با بودجه عمومی دولت در سه سال پیش.

تفکیک موارد انحرافی از تبصره ۱۴ قانون بودجه

وی با تاکید بر اینکه متاسفانه بسیاری از مصارف به تبصره ۱۴ اضافه شده بود، گفت: به طور مثال هزینه‌های بخش‌های فرهنگی، هنری، برخی از دانشگاه‌ها، مجموعه‌ها و موسسات در این تبصره آمده بود که نوعی بی‌انضباطی را در بودجه ایجاد کرده بود. اتفاق خوبی که در سال جاری رخ داد این بود که دولت بخشی از این مصارف را در سر فصل خود وارد بودجه کرد.

به این ترتیب مصارف تبصره ۱۴ در بودجه سال ۱۴۰۲ تنها معطوف به حوزه یارانه‌ها، جبران هزینه‌های تولید و حمایت از تولید شد. سر جمع مصارف مربوط به حمایت از تولید در جزء ۲ بند الف تبصره ۱۸ می‌آید. در واقع این منابع در قالب یارانه در اختیار بانک‌ها قرار می‌گیرد و در قالب تسهیلات به بخش تولید داده می‌شود.

۴۸۵ همت برای یارانه‌ها در نظر گرفته شد/ تبصره ۱۴ سبک شد؟

عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی در خصوص تبصره ۱۴ در قانون بودجه سال ۱۴۰۲ گفت: در سال جاری عملا مجلس تغییر خاصی در تبصره ۱۴ ایجاد نکرد و رقمی که دولت در تبصره ۱۴ آورده است، که حدود ۶۶۰ هزار میلیارد تومان منابع و مصارف است، توسط مجلس پذیرفته شد. بخشی که حدود ۴۸۵ همت است صرف یارانه می‌شود. حدود ۳۱۵ همت شامل یارانه نقدی، ۲۹ همت برای خانوارهای تحت پوشش کمیته امداد و ۱۵.۵ همت نیز برای خانواده‌های تحت پوشش بهزیستی است.

وی گفت: در مجموع ۴۵ همت برای خانوارهای تحت پوشش کمیته امداد و بهزیستی تخصیص پیدا می‌کند. ۵۶ همت برای یارانه نان در تبصره ۱۴ در نظر گرفته شده است. یارانه دارو نیز ۶۹ همت در نظر گرفته شده است. این موارد ارقام اصلی تبصره ۱۴ هستند که مجموع آنها به ۴۸۵ هزار میلیارد تومان می‌رسد.

زنگنه اظهار کرد: از مابقی مصارف تبصره ۱۴ نیز ۹۸ همت مربوط به هزینه‌های شرکت‌ها و مبلغ کمی در خصوص عوارض سهم خزانه می‌شود. حدود ۸۰۰ تا ۸۵۰ همت برآورد کل تبصره ۱۴ است که اختلاف آن با ۶۰۰ همتی که به آن اشاره شد در سرفصل‌های جدا شده از تبصره ۱۴ قرار گرفته است. بخشی از این رقم مربوط به مباحث فرهنگی و .. است.

در نتیجه امسال تبصره ۱۴ سبک تر از سال‌های گذشته خواهد بود. البته در بندهای تبصره ۱۴ ذکر شده است که اگر مازاد درآمد وجود داشته باشد، به طور مثال اگر درآمدهای مربوط به فروش فرآورده‌ها به داخل کشور افزایش پیدا کند، ارقامی به یارانه نان اضافه شود.

پرونده یارانه نقدی برای همیشه بسته شد؟

بر اساس قانون بودجه تکلیف دولت همین است و دولت باید به جای پرداخت یارانه نقدی به مردم کالای اساسی بدهد. اما دولت بارها اعلام کرده که توان مالی انجام چنین کاری را ندارد و حتی نمایندگان مجلس هم چنین مساله‌ای را پذیرفته‌اند. از طرف دیگر بررسی‌ها نشان می‌دهد با توجه به تورم موجود، ارزش یارانه نقدی 300 هزار تومانی آب رفته و به 100 هزار تومان رسیده است. یعنی اگر دولت بخواهد سبد کالایی به مردم بدهد هزینه آن بیش از 300 تا 400 هزار تومان است و همین مساله علت فرار دولت از پرداخت یارانه نقدی است.

پیش از این هم مسعود میرکاظمی از پرداخت یارانه نقدی 400 هزار تومانی در سال 1402 خبر داده و گفته بود پرداخت یارانه نقدی ادامه دارد.

به نظر می‌رسد که دولت اصرار بر پرداخت یارانه نقدی دارد و احتمالا در نظر دارد که نهایتا یکی دو ماه آینده را کالابرگ بدهد و سپس مجلس را در قانون بودجه 1402 مجاب به پرداخت یارانه نقدی کند.

جزئیات نهایی از واریز یارانه نقدی

پیش از این مبالغ مستمری معیشتی مددجویان تحت پوشش کمیته امداد و سازمان بهزیستی برای خانواده یک نفره ماهانه ۴۲۰ هزارتومان، خانواده دو نفره ۶۰۰ هزار تومان، سه نفره ۸۴۰ هزار تومان، چهار نفره یک میلیون و ۸۰ هزار تومان و پنج نفره یک میلیون و ۳۲۰ هزار تومان در نظر گرفته شده بود که با این افزایش ۳۰ درصدی، به این ترتیب میزان مستمری خانوارها افزایش خواهد یافت.

در این راستا سیدمرتضی حسینی، معاون توسعه مدیریت و منابع سازمان بهزیستی کشور درخصوص زمان پرداخت معوقه مستمری مهرماه مددجویان تحت پوشش به ایسنا، گفت: همزمان با پرداخت مستمری آبان ماه، قرار است دولت مابه التفاوت مستمری مهرماه مددجویان نهادهای حمایتی را نیز پرداخت کند تا آن را به حساب مددجویان واریز کنیم.

به گفته وی، با افزایش ۳۰ درصدی مستمری مددجویان تحت پوشش به این ترتیب مستمری خانوارهای یک نفره ۵۵۰ هزارتومان، دو نفره ۷۸۰ هزارتومان، سه نفره یک میلیون و ۹۰ هزار تومان، ۴ نفره یک میلیون و ۴۰۰ هزار تومان و برای ۵ نفر به بالا یک میلیون و ۷۲۰ هزار تومان می‌شود./ ایسنا

 در ادامه جلسه علنی روز یکشنبه -۸ آبان- مجلس شورای اسلامی در جریان رسیدگی به لایحه دوفوریتی متناسب سازی حقوق کارکنان دولت و بازنشستگان کشوری و لشکری( اصلاح قانون بودجه ۱۴۰۱)، ردیف ۷ این لایحه درباره افزایش کمک معیشت جانبازان تصویب شد.

در ردیف ۷ این لایحه آمده است: کمک معیشت جانبازان بیست و پنج درصد(۲۵%) و بالاتر فاقد شغل ودرآمد و مشمولین ماده (۳۸) قانون جامع خدمات رسانی به ایثارگران مصوب ۳/ ۴/ ۸۶ به ( ۰۰۰/ ۰۰۰/ ۵۶) ریال وکمک معیشت جانبازان زیر بیست و پنج درصد(۲۵%) و رزمندگان معسر فاقد شغل ودرآمد به( ۰۰۰/ ۰۰۰/ ۴۵) ریال افزایش می‌یابد.

پس از واریز دو مرحله یارانه نقدی ۳۰۰ و ۴۰۰ هزار تومانی به حساب سرپرستان خانوار، برخی از اعضای اقتصادی دولت احتمال تبدیل آن به کالابرگ الکترونیکی را مطرح کردند. اما شب گذشته ابراهیم رئیسی اعلام کرد که فعلا موضوع کالابرگ منتفی است و تا وضع کالا برگ اطمینان بخش نشود، پرداخت نقدی یارانه معیشتی ادامه پیدا می‌کند.

به گفته سیدمحمدرضا میرتاج الدینی عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس، برای ترمیم حقوق ها حدود ۵۵ هزار میلیارد تومان منابع تامین شده است و برای بازنشستگان علاوه بر ترمیم حقوق، حق عائله‌مندی و اولاد هم افزایش پیدا می کند.

عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس گفت: هرچند نمی‌توان ادعا کرد که افزایشی که در اثر ترمیم حقوق رخ می‌دهد، می‌تواند تمامی مشکلات مردم را در حوزه اقتصاد رفع کند، اما می‌تواند بخشی از این مشکلات را حل کند.

سیدمحمدرضا میرتاج الدینی با اشاره به موافقت مجلس با کلیات ترمیم حقوق کارکنان و بازنشستگان کشوری و لشکری، گفت: اقدام دولت برای ارائه لایحه ترمیم حقوق کارکنان و بازنشستگان، تصمیمی به‌جا و مناسب و در شرایط کنونی اقتصاد لازم بود، مجلس نیز از این لایحه استقبال و در مرحله نخست با دوفوریت بررسی لایحه مذکور موافقت کرد و در گام بعدی کلیات آن را به تصویب رساند.

نماینده مردم تبریز، آذرشهر و اسکو در مجلس شورای اسلامی افزود: پس از تصویب کلیات، در جلسات متعدد کمیسیون برنامه و بودجه مجلس به جزئیات این لایحه رسیدگی شد و پس از بررسی بسیار، گزارش برای صحن علنی مجلس ارجاع شد.

وی با بیان اینکه دولت برای اجرای این لایحه حدود ۵۵ هزار میلیارد تومان منابع تامین کرده که رقم کمی نیست، اضافه کرد: هرچند نمی‌توان ادعا کرد که افزایشی که در اثر این ترمیم حقوق رخ می‌دهد، می‌تواند تمامی مشکلات مردم را در حوزه اقتصاد رفع کند، اما می‌تواند بخشی از این مشکلات را حل کند، زیرا قدرت خرید مردم را تا حدودی افزایش می‌دهد.

این نماینده مردم در مجلس یازدهم تصریح کرد: علاوه بر اینکه براساس این ترمیم، حقوق بازنشستگان لشکری و کشوری به جز حق عائله‌مندی و اولاد افزایش می‌یابد، همچنین کمیسیون برنامه و بودجه مجلس مصوب کرد که به این عدد ۵ درصد نیز افزوده شود که کمک معیشتی مناسبی است.

عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس ادامه داد: نکته مهم در این زمینه این است که هرچه اکنون به حقوق‌ها افزوده شود، پایه است و افزایش حقوق سال بعد به این عدد افزوده می‌شود.

پس از واریز دو مرحله یارانه نقدی ۳۰۰ و ۴۰۰ هزار تومانی به حساب سرپرستان خانوار، برخی از اعضای اقتصادی دولت احتمال تبدیل آن به کالابرگ الکترونیکی را مطرح کردند. اما شب گذشته ابراهیم رئیسی اعلام کرد که فعلا موضوع کالابرگ منتفی است و تا وضع کالا برگ اطمینان بخش نشود، پرداخت نقدی یارانه معیشتی ادامه پیدا می‌کند.

محسن زنگنه عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس گفت: مردم روی رقم یارانه فعلی حساب و برنامه‌ریزی کردند برای همین الان حذف یارانه و تبدیل آن به کالابرگ دیگر اثری ندارد. کالابرگ الکترونیک هم در دولت منتفی شده و هم در مجلس کسی به دنبال آن نیست.

اگر دولت بخواهد یک بسته جدید معیشتی سوای یارانه ۳۰۰ و ۴۰۰ هزار تومانی به افراد یا گروه‌هایی بدهد آنجا می‌تواند برای این مورد خاص کالابرگ ارائه بدهد.

حذف یارانه نقدی و تبدیل آن به کالابرگ تا آخر سال منتفی است. پیش بینی ما آن است که تا آخر سال ۷۰ درصد بودجه محقق شود.

عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس گفت: وزارت اقتصاد هم گفته داریم روی کالا برگ کار می‌کنیم؛ اما اگر تعلل اتفاق بیفتد ما ناگزیریم ظرف دو سه هفته آینده با هماهنگی کمیسیون های مربوطه در این حوزه اقدام نظارتی انجام دهیم.

طرح کالابرگ الکترونیک تفاوت‌هایی با کوپن دهه شصت دارد و بیشتر شبیه به پرداخت کمک هزینه نقدی برای خرید کالاهای اساسی است.بحث کوپن یا کالابرگ الکترونیک از تابستان سال ۱۳۹۷ و با افزایش چشمگیر قیمت کالاهای اساسی مطرح شد.بر این اساس قرار اسـت همان کارت ‌بانکی کـه افراد با آن یارانه می گیرند بـه کالابرگ الکترونیک تبدیل شود تا مردم با استفاده از آن از فروشگاه‌ها سهمیه کالاهای اساسی ‌خودرا دریافت کنند‎ ‎.بر اساس گمانه زنی ها کالابرگ الکترونیک هر چند ماه یکبار شارژ می شود.

عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس گفت: وزارت اقتصاد هم گفته داریم روی کالا برگ کار می‌کنیم؛ اما اگر تعلل اتفاق بیفتد ما ناگزیریم ظرف دو سه هفته آینده با هماهنگی کمیسیون های مربوطه در این حوزه اقدام نظارتی انجام دهیم.

عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی در مورد عدم ارائه کالا برگ الکترونیک در اجرای طرح اصلاح قیمت ها، گفت: طبق قانون بودجه۱۴۰۱، دولت مکلف بود بعد از حذف ارز ترجیحی کالابرگ را به گونه ای پرداخت کند که قدرت کاهش یافته به نسبت شهریور ۱۴۰۰برای دهک های مشمول حفظ شود آلان این کار انجام نشده است.