قیمت خودرو دربازار گران شد| دلیل گرانی خودرو

"افزایش قیمت کارخانه‌ای خودرو پیش از اعلام شفاف هزینه‌های تمام شده تولید منطقی نیست، لذا پیش از افزایش قیمت کارخانه‌ای خودرو باید سازوکار تعیین بهای تمام شده آن روشن شود، به این معنا که باید مشخص شود، چرا بهای تمام شده خودرو با وجود ظرفیت‌های خوب در کشور، بالاست؟"

به نقل از ایمنا چند هفته بعد از مخالفت دولت با افزایش رسمی قیمت خودرو، شرکت‌های سایپا و ایران خودرو اعلام کردند موافقت برای افزایش ۱۸ درصدی قیمت محصولات خود را دریافت کردند. طبق اعلام این شرکت‌ها پژو ۲۰۶ تیپ ۲ از ۱۱۰ میلیون به ۱۳۰ میلیون تومان رسیده است، اما باز هم بیش از ۱۰۰ میلیون تومان با قیمت بازار آزاد متفاوت است.

قیمت پایه تیبا ۲ هم از ۹۲ به ۱۰۹ میلیون تومان رسیده، اما در بازار آزاد ۱۶۰ میلیون تومان قیمت دارد؛ سمند هم از ۱۱۵ به ۱۳۶ میلیون تومان رسیده است.

وزیر صمت هدف از افزایش قیمت خودرو را کاهش رانت بین قیمت کارخانه تا بازار اعلام کرده است؛ به گفته فاطمی‌امین، کاهش این فاصله قیمت می‌تواند درآمد بیشتری را برای شرکت‌ها به همراه داشته باشد تا به این واسطه تولید محصول بالاتر برود.

رصد بازار خودرو اما حاکی از واکنش شدید بازار به مصوبه اخیر است به طوری که تنها با گذشت ۲۴ ساعت از ابلاغ مصوبه و در روز چهارشنبه، خودروهای پراید به طور میانگین سه میلیون تومان، خودروهای پژو و دنا نیز به طور میانگین پنج میلیون تومان گران شدند.

کارخانه‌های خودروساز محصولاتشان را بر اساس تورم‌های موجود تولید می‌کنند، بنابراین تورم‌های اخیر و بالا رفتن نرخ ارز بر هزینه تولید خودرو اثرگذار است. پس این افزایش قیمت خودرو را می‌توان امری بدیهی قلمداد کرد، بخصوص با توجه به اینکه قیمت بین کارخانه و بازار فاصله بسیار زیادی پیدا می‌کند و این رانت و سود نصیب دلالان و واسطه‌گران شده که خودرو را با قیمت مناسب خریداری می‌کنند و در بازار آزاد با قیمت بالا به فروش می‌رسانند.

برای بررسی دقیق‌تر زوایای افزایش قیمت خودرو با علی خضریان، عضو کمیسیون اصل نود در مجلس شورای اسلامی به گفت و گو پرداختیم که در ادامه می‌خوانید:

افزایش ۱۸ درصدی قیمت خودرو ناشی از چیست؟

بهای تمام شده تولید خودرو در کشور با وجود انرژی و مواد اولیه و نرخ دستمزد پایین به نرخ ریال به دلیل ضعف مدیریت، بسیار بالاست و متأسفانه هزینه ناکارآمدی مدیریتی شرکت‌های خودروسازی را مردم با خرید خودروهای گران می‌پردازند.

متأسفانه خودروسازان با ادعاهایی نظیر زیان‌ده بودن به دلیل فروش خودرو با قیمت‌های دستوری هر چند ماه یکبار درخواست افزایش می‌دهند و در مقابل وزارت صنعت، معدن و تجارت هم به جای الزام این شرکت‌ها به اصلاح ساختار و کاهش هزینه‌های سربار، هزینه این ناکارآمدی را با افزایش قیمت خودرو تأمین می‌کند تا مسابقه افزایش قیمت بازار و کارخانه ادامه‌دار شود.

افزایش قیمت کارخانه‌ای خودرو پیش از اعلام شفاف هزینه‌های تمام شده تولید منطقی نیست، بر همین اساس یکی از موضوعاتی که پیش از افزایش قیمت کارخانه‌ای خودرو باید مدنظر قرار گیرد، روشن شدن سازوکار تعیین بهای تمام شده آن است؛ به این معنا که باید مشخص شود، چرا بهای تمام شده خودرو با وجود ظرفیت‌های خوب در کشور، بالا است؟

به نظر شما راهکار کاهش قیمت خودرو چیست؟

باید میزان تأثیرگذاری بهای قطعه، دستمزد پرسنل، هزینه‌های بالاسری و… در قیمت تمام شده به‌طور شفاف مشخص شود. ناکارآمدی مدیریتی و بهره‌وری پایین این صنعت و نبود رقیب دلیل اصلی تداوم گرانی خودرو است. حتی برنامه مشخصی برای افزایش تولید و مهار رشد بهای تمام شده خودرو، ارائه نمی‌شود.

کارایی و بهره‌وری در تولید از جمله عوامل مهم در صنعت خودرو است، خودروسازان به جای آنکه به دنبال فناوری و بهره‌وری بیشتر در طول فرآیند تولید باشند بر گرانی تمرکز دارند، بر همین اساس باید با روشی منطقی و با استفاده از ظرفیت نخبگان و متخصصان بهای تمام شده خودرو در زمانبندی مشخص کاهش یابد تا به بهایی منطقی برسد و وزارت صمت باید هرچه سریع‌تر اصلاح ساختار خودروسازان را در دستورکار قرار دهد.

موضوعاتی مانند فاصله قیمت خودرو در بازار و کارخانه مطرح می‌شود و خودروسازان ادعا می‌کنند که دلالان از این اختلاف قیمتی سود می‌برند بنابراین به جای اینکه این سود نصیب سوداگران شود بهتر است با افزایش قیمت خودرو در کارخانه، تولیدکنندگان از آن منتفع شود.

اختلاف قیمت ایجاد شده بین قیمت خودرو در کارخانه و بازار ناشی از عرضه محدود خودروسازان است به این معنا که از آنجا که عرضه و تقاضا متناسب نیست، قیمت خودرو در بازار افزایش می‌یابد و این افزایش قیمت مجدد به بازار منتقل شده و تأثیری در ساماندهی بازار ندارد.

مهمترین دلایل افزایش قیمت خودرو چیست؟

کاهش تولید یکی از دلایل اصلی گرانی خودرو است، مادامی که خودروسازان تولید خود را افزایش ندهند و با برنامه‌ریزی درست به دنبال کاهش قیمت تمام شده محصولات خود نباشند، بازار خودرو ساماندهی نمی‌شود. خودرو سازان هم هر چند ماه یکبار با اکتفا به اینکه نرخ تورم رشد داشته، موافقت مسئولان را برای افزایش قیمت خودرو جلب می‌کنند و این چرخه باطل همچنان ادامه خواهد داشت و خودروسازان در بازار انحصاری کشور محصولات خود را گران می‌کنند.

حمایت هوشمندانه از تولید داخل ادامه داد یکی از مهمترین نکاتی است که باید مورد توجه قرار گیرد زیرا افزایش مکرر قیمت خودرو در سال‌های اخیر بر بهای سایر کالاها نیز حتی اثر روانی دارد. وزیر صمت باید نسبت به این موضوع پاسخگو باشد، زیرا در افزایش قیمت ۱۸ درصد قیمت خودرو تنها دلایل خودروسازان مبنی بر زیان دهد بودن و… مدنظر قرار گرفته است.